گودبرداری چیست و چگونه صورت می گیرد؟

یکی از فعالیت های عمرانی گودبرداری است که جهت تخریب یک ساختمان فرسوده برای ساخت مجدد، رسیدن به تراز بکر، احداث کانال ها، فونداسیون ها در برابر یخبندان ها، احداث پارکینگ و مخازن زیرزمینی صورت می گیرد.

در حالت کلی به هرگونه حفاری و خاکبرداری در تراز پایین تر از سطح زمین یا در تراز پایین تر از پی ساختمان، گودبرداری گفته می شود.

انواع گودبرداری

این نوع از خاکبرداری به دو گروه کلی حفاظت شده یا مهاربندی شده و حفاظت نشده و مهار بندی نشده تقسیم می شود. لازم به ذکر است در گروه دوم خاکبرداری یعنی حفاظت نشده و مهاربندی نشده پایداری شیب ها یا جداره ها قائم در خاک های چسبنده بدون هیچ گونه مهاربندی توسط شرایط مکانیکی خاک تامین می شود.

هدف های اصلی در گودبرداری و خطرات موجود در آن

در صنعت ساختمان سازی برای هر کار و عملی که صورت می گیرد، هدف وجود دارد؛ بنابراین برای حفاری هم هدفی جهت ایمن سازی وجود دارد که عبارت اند از:

• حفظ جان انسان ها داخل و خارج از گود
• فراهم نمودن شرایط مناسب و ایمن و مطمئن جهت اجرای کار
• حفظ اموال داخل و خارج از گود

در حفاری و گوبرداری نیز خطراتی هم وجود دارد که به آنها می پردازیم:

• خفگی ناشی از کمبود اکسیژن
• ریزش دیوارها و سقوط آوار (یکی از مهم ترین و پر ریسک ترین خطر در محیط های حفاری است)
• سقوط از ارتفاع
• مسمومیت ناشی از استنشاق گازهای سمی و بخارات
• خطرات ناشی از برخورد و ایجاد صدمات به تاسیسات زیر زمینی مثل برق، آب، گاز و…
• خطر آسیب دیدگی و تخریب ساختمان های مجاور گود در اثر ریزش یا گود برداری گود
• ایمنی کارکنان داخل و اطراف گود و عابران و وسایل نقلیه در مقابل حوادث احتمالی به ویژه خطر ریزش گود

نشانه های خطرناک بودن گود چیست؟

ضعیف بودن خاک: در حالت کلی هرچقدر خاک محل ضعیف تر باشد، خطر بیشتری برای ریزش گود و تخریب ساختمان های اطراف وجود دارد. از بارزترین نمونه های خاک های ضعیف خاک های دستی هستند.

حساس یا ضعیف بودن ساختمان های مجاور: وجود مواردی همچون ضعیف بودن ملات دیوارها، وجود ترک و شکستگی و شکم دادگی دیوارها، عدم وجود اسکلت و… از دلایل خطرناک بودن گود می باشد. همچنین وجود دیوار مشترک بین ساختمان مورد نظر جهت تخریب و ساختمان مجاور آن می تواند منبع ایجاد مشکل باشد.

مدت بازماندن گود: معمولاً با افزایش زمان بازماندن گود حتی اگر بارندگی یا تغییرات جوی مطرح نباشد خطر ریزش گود بیشتر می‌شود، اما افزایش زمان بازماندن گود به ویژه در فصل های بارندگی و رطوبت خطر ریزش گود را افزایش می دهد.

عمیق بودن گود: معمولاً هرچه عمق گود بیشتر شود خطر بیشتری ساختمان‌های مجاور و کارکنان را تهدید می‌کند. باید توجه شود که با افزایش عمق گود، خطر ریزش آن افزایش می‌یابد.

آب های سطحی و زیر سطحی: وجود سطح آب‌ زیرزمینی بالا خطر ریزش گود را افزایش می‌دهد به خصوص بعد از گذشت چند روز از انجام عملیات گودبرداری و رسیدن سطح آب زیرزمینی به تعادل  همچنین وجود جریان‌های آب زیرزمینی از نهرهای مدفون یا قنات‌ها می‌تواند در افزایش خطر ریزش گود بسیار تاثیر گذار باشد.

در صورت تمایل می توانید پست های زیر را مطالعه نمایید.

کناف چیست و چه مزایایی دارد؟

نمای ساختمان چیست؟